“100 Objede Türk-İslam Bilim Tarihi Sergisi” Lefkoşa Bedesten’de açıldı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin 38’inci kuruluş yıl dönümü kapsamında açılışı yapılan sergi koleksiyonunda astronomi, coğrafya, geometri, optik, kimya, tıp alanında seçilmiş 100 obje modern sergicilik anlayışıyla geliştirilen tasarımla sergileniyor.
Serginin açılışına Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhuriyet Meclisi Başkanı Önder Sennaroğlu, Başbakan Faiz Sucuoğlu, TC Lefkoşa Büyükelçisi Ali Murat Başçeri ile Kıbrıs Vakıflar İdaresi Genel Müdürü İbrahim Benter’in yanı sıra bazı bakanlar ve davetliler katıldı.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar açılışta yaptığı konuşmada, Vakıflar İdaresi Genel Müdürü Benter’e verdiği bilgiler nedeniyle teşekkür etti.
Ecdadın yıllar itibarıyla bilimde ne kadar önde olduğunu gördüklerini ifade eden Tatar, Osmanlı’nın adaya 1571’de geldiğine işaret etti. 1571’den sonra adada çok büyük çalışmalar yapıldığını dile getiren Tatar, “Osmanlıların burada büyük izleri vardır” dedi.
İslam dünyasında yapılan çalışmaların dünyada iz bıraktığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Tatar, ilimde önderlik ve liderlik eden bir soydan gelindiğini öğrendiklerini söyledi.
İstanbul’da yapılan Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi’nin Türklük dünyasındaki önemini belirten Cumhurbaşkanı Tatar, geleceği şekillendirirken gençlere daha fazla güven duyulması gerektiğini ifade etti.
1571’de kurulan vakıfların yaptığı hayır işlerine işaret eden Cumhurbaşkanı Tatar, fırsat eşitliği adına gençlere her türlü imkanın tanınması gerektiğini kaydetti.
38’inci yaşını kutlayan KKTC’nin bütün imkanlarını seferber ederek, gençlerin önünün açması gerektiğini vurgulayan Tatar, şöyle devam etti:
“Geçmişten gelen özgüvenle artık bundan sonra daha fazla bilim, ilim, dijital dönüşüm, verimlilik ve ecdada yakışır bir şekilde daha çağdaş, medeni dünya ile rekabet içerisinde olacak bir KKTC bizim gönlümüzden geçendir.”
Bugün Girne’de yeni bir hastanenin temellerinin atıldığını, önümüzdeki birkaç ay içerisinde 500 yataklı bir genel hastane yapılacağını dile getiren Cumhurbaşkanı Tatar, pandemi koşullarında sağlığa verilen öneme dikkat çekti.
Serginin açılışının hayırlara vesile olmasını temenni eden Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yapılan çalışmaları selamladı. Türkiye’den sonra KKTC’de de bu serginin açılacak olmasının önemini belirten Cumhurbaşkanı Tatar, gençlerin, vatandaşların sergiyi ziyaret etmesi temennisini dile getirdi.
Vakıflar İdaresi’ne de katkıları nedeniyle teşekkür eden Tatar, TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’a da bugün kendileriyle birlikte olduğu için bir kez daha teşekkür etti.
Bugün KKTC’nin geleceği için önemli adımlar atıldığını ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, KKTC’nin yapısını güçlendirmek için yollardan, sağlığa kadar, dijital dönüşüm anlamında KKTC’nin ekonomik yapısını güçlendirecek çalışmalara şahitlik ettiklerini söyledi.
Önümüzdeki süreçte pandemi koşullarının da hafiflemesiyle hem ekonomik toparlanma hem sosyal hayat açısından KKTC’nin geleceği için çalışmaları sürdüreceklerini belirten Tatar, istikrarlı hükümetlerle bunların başarılması temennisini dile getirdi.
Doğu Akdeniz’de Türkiye Cumhuriyeti ile verilen mücadeleye dikkat çeken Tatar, ecdadın büyük eserlerine yakışır şekilde daha güçlü KKTC vurgusu yaptı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından geçen aylarda Ankara’da, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nde açılışı yapılan “100 Objede İslam Bilim Tarihi Sergisi”ni KKTC ile buluşturmanın mutluluğunu yaşadıklarını söyledi.
Oktay, dünya medeniyetinin altın sayfalarını oluşturan Türk – İslam bilim ve teknoloji tarihinin bugün Lefkoşa’da yeniden hayat bulduğunu belirtti.
Serginin, geçmişi anlayarak geleceği anlamlandırmak yönünde çok zengin bir içeriğe sahip olduğunu dile getiren Oktay, bilim tarihi ile şunları söyledi:
“Bundan birkaç asır öncesine kadar medreseleriyle, kütüphaneleriyle ve rasathaneleriyle dünyanın bilim merkezi Türk-İslam coğrafyasıydı. Atayurdumuzda üstün geometrik hesaplamalarla gökyüzü gözlemleri yapılırken, zamanın çok ilerisinde tekniklerle şifahanelerde tıbbi operasyonlar gerçekleştirilirken; dünyanın geri kalanı, karanlık dönemler geçirmekteydi.
Nizamiye medreselerinde, BeytülHikmelerde dünya tarihinde ilk kez deney, gözlem ve ölçme ile mantıksal ve matematiksel düşünceyi birleştiren bir araştırma geleneği oluşturuluyor, modern bilimin temelleri atılıyordu.
Uluğ Bey, İbn-i Sina, Ali Kuşçu, El-Cezeri, Muhammed Harezmî, Ahmet Ferganî ve Ebu Reyhan Birunî gibi abide isimler, dünyanın medeniyet hazinelerini ortaya çıkarıyordu.
Kaşgarlı Mahmut’un ‘Divan-ı Lugati’t Türk’ü, Yusuf Has Hacip’in ‘Kutadgu Bilig’i ve Edip Ahmet Yükneki’nin ‘Atabetü’lHakayık’ı gibi eserlerle uygulamalı bilimler ve felsefenin yanı sıra, söz sanatları ve dil biliminde de çağın ötesinde yazıtlara imza atılıyordu.”
Türk İslam bilim geleneğinin seçkin âlimleri tarafından verilen eserlerin, daha sonra pek çok dile tercüme edildiğini ve Avrupa’da Rönesans sürecini etkilediğini vurgulayan Fuat Oktay, “Ecdadımızın tıptan astronomiye, matematikten kimyaya, fizikten siyaset bilimine kadar dünyaya kazandırdığı bu birikim, bugün hala insanlığı aydınlatmayı sürdürmektedir” dedi.
“100 Objede İslam Bilim Tarihi Sergisi”nin bu ilmi birikimi ve medeniyetin altın sayfalarını somut olarak günümüze taşıdığını kaydeden Oktay, “Türk-İslam Bilim tarihinin çığır açan buluşlarını içeren sergi, bilimin tarihsel süreçteki seyrini ortaya koyarak adeta yapbozun parçalarını birleştirip, bizlere bütünü görme imkânı sunmaktadır” ifadelerini kullandı.
Geniş bir coğrafyada süren bu çalışmaların kıymetinin merhum Prof. Dr. Fuat Sezgin gibi ilim erbaplarının çalışmalarıyla adeta yeniden keşfedildiğini belirten TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, serginin arkasında çok kıymetli çaba ve emek olduğuna dikkat çekti.
Oktay, Fuat Sezgin’in yıllarca dünyanın dört bir yanındaki İslami yazma eserlerin izini sürdüğünü, eşsiz bir bibliyografik eser külliyatı hazırladığını söyledi.
Sezgin’in ardından bu yazma eserlerde tarif edilen icatları modellediğini, imal ettirdiğini ve tek bir koleksiyonda topladığını dile getiren Fuat Oktay, bu zengin koleksiyondan 100 eser seçilerek, sergiye hazır hale getirildiğini belirtti.
Geniş bir yelpazeye sahip sergiyi ziyaret etmenin genç yaşlı herkes için büyük önem taşıdığını ifade eden Oktay, Yunus Emre’nin, “İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir, sen kendin bilmezsen ya nice okumaktır” sözüne dikkat çekti.
“Bunları bilerek, kim olduğunu öğrenmek, nerede olduğunu anlamak ve sorumluluğun farkında olmak şimdiki nesillerimize tarihin bıraktığı bir mirastır” diyen Oktay, yaklaşık 2 buçuk ay açık kalacak sergiyi ziyaret edecek kişilerin, medeniyet perspektiflerinin genişleyeceğine, derinleşeceğine ve zenginleşeceğine inanç belirtti.
Geçmişin tecrübelerinden ders ve ihtişamından cesaret alarak istikbale odaklandıklarını vurgulayan Oktay, “Geçmişte nasıl bilime ve ilerlemeye öncülük ettiysek bugün de çığır açan teknolojilerde lider ülke olmak için çalışıyoruz” dedi.
İnovatif gelişmelere öncülük etme görevinin de hem tarihi hem de coğrafi olarak kendilerine düştüğünü söyleyen Oktay, alınması gereken daha çok mesafe olduğunu ancak kutlu yürüyüşün başladığını belirtti.
Cuma günü İstanbul’da TC Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliğinde gerçekleşen Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi’nde de yenilikçilik alanında işbirliği yönünde ortak mutabakat oluştuğuna işaret eden Oktay, bu yol haritasından KKTC’nin uzak olmadığını söyledi.
Türkiye olarak yenilikçilik yönünde emin adımlarla ilerlediklerini dile getiren Oktay, her alanda olduğu gibi inovasyon konusunda da KKTC’nin yanında olduklarını ve ilerlemeyi desteklediklerini kaydetti.
Kıbrıs Türkünü bilim insanlarını, üniversiteleri ve araştırmacıları bilim tarihi mirasına sahip çıkmaya ve çığır açan teknolojilerde öncü rol üstlenmeye davet eden Fuat Oktay, dijital dünya ve inovasyonun, KKTC’nin maruz bırakıldığı ambargoları hiçe saymak için pek çok fırsat sunduğunu ifade etti. Oktay, “Sizler bilim ve teknoloji sahasında atılımlar yaptıkça ambargolar birer birer anlamsız hale gelecek ve KKTC dünyaya açılacaktır” dedi.
Projeye emek verenleri ve serginin KKTC’de sergilenmesine katkı koyanları tebrik eden Oktay, serginin, Kıbrıs Türkü gençlere ve çocuklara ilham kaynağı olacağına inanç belirtti.
Oktay son olarak, “100 Objede İslam Bilim Tarihi Sergisi”nin Lefkoşa’da rekor ziyaretçi sayısına ulaşmasını diledi.
Kıbrıs Vakıflar İdaresi Genel Müdürü İbrahim Benter de, bu yıl Evkaf’ın kuruluşunun 450.yılını kutladıklarını belirterek, “Atalarımız 1571’de Kıbrıs’ı fethettiklerinde ilk yaptıkları iş vakıfları kurmaktı” dedi.
Kıbrıs’ta kurulan 2 bin 200 vâkıfın 450 yıldır adada din, dil, millet ayrımı yapmadan insanlara hizmet verdiğine dikkat çeken Benter, 450 yıl sonra hala bugün iyilik medeniyetinin devam ettiğini vurguladı.
Serginin açılışı nedeniyle duyduğu mutluluğu dile getiren Benter, “Belki de tarihimizde bu kadar kapsamlı ve güzel bir sergi olmamıştı” şeklinde konuştu.
Serginin tamamen bilimle ilgili olduğunu ifade eden Benter, sergide 9’uncu yüzyıldan 16’ncı yüzyıla kadar yaşamış bilim adamları ve mucitlerinin icatlarının yer aldığını belirtti.
Benter ayrıca, sergi süresince Türkiye’den ve Avrupa’dan birçok bilim insanını KKTC’de misafir ederek, Türk-İslam bilim tarihi ile ilgili seminerler, söyleşiler ve atölye çalışmaları gerçekleştireceklerini söyledi.
Konuşmaların ardından protokolün kurdele kesimiyle serginin açılışı gerçekleştirildi ve sergi gezildi.
Açılışta, Vakıflar İdaresi Genel Müdürü İbrahim Benter, Cumhurbaşkanı Tatar ve TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’a hediye takdiminde de bulundu.
Ayrıca Evkaf’ın düzenlediği tişört tasarım yarışması ve şarkı yarışmasında dereceye giren çocuklara ödülleri Cumhurbaşkanı Tatar ve TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay tarafından takdim edildi.
“100 Objede Türk-İslam Bilim Tarihi Sergisi”nde, 9 ve 16’ncı yüzyıl aralığında yaşamış El Cezerî, Takıyyüddin, İbnü’lHeysem, El Urdî, Zehrâvî gibi Müslüman bilim insanlarının ve mucitlerin icatları yer alıyor.
Sergi, 31 Ocak 2022 tarihine 09.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.