Akıncı: “Ortaklaşma yok, moratoryum yok, o zaman herkes kendi yolunda gidecektir”
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, hidrokarbon konusunda 3 seçenek bulunduğunu kaydetti ve bunları “tek yanlı kazı çalışması yapılmaması, ortak bir komite kurup birlikte hareket etme ve bugün olduğun gibi karşılıklı kazılar yapma olarak sıraladı.
Akıncı, temaslarda bulunmak amacıyla KKTC’ye gelen Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’i kabul etti.
Kabulde, konuşan Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, KKTC’deki enerji konusunda öteden beri devam eden temasları olduğunu kaydetti ve arz güvenliğine katkı sağlamak bağlamında KKTC’yle hem teknik hem de ekonomik işbirliklerinin artarak devam ettiğini söyledi.
KKTC’de yaşayan soydaşlarının hak ve menfaatlerinin sonuna kadar yanında olduklarını dile getiren Dönmez, Rum Yönetimi’nin adanın tek hakimi ve tek yöneticisi olarak kendisini görmesini ve tek taraflı adımlarını kabul etmediklerini söyledi ve bu kapsamda Akıncı’nın yaptığı “doğal kaynaklarının kurulacak ortak komite tarafından değerlendirilmesi” yönündeki teklifini desteklediklerini belirtti.
Doğal kaynakların çatışmanın değil, barışın ve adanın refahına katkı sağlayacak bir etken olduğunu düşündüklerini kaydeden Dönmez, ihtiyaç halinde ve arzu edildiğinde sürece katkı sağlamaya hazır olduklarını da ifade etti.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da, Doğu Akdeniz’deki enerji yatakları konusunu barışa huzura hizmet eden bir araç olarak değerlendirmek gerektiğinin altını defalarca çizdiğini hatırlattı.
Petrol yatakları konusunun tarih boyunca bölgede ve özellikle Ortadoğu’da hep toplumları ayıran savaşlara vesile olan unsurlar olduğunu kaydeden Akıncı, “Bu kötü talih bölge halklarının kaderi değildir, coğrafyayı değişemeyiz ama bu kötü gidişi değişebiliriz, yeniden tanımlayabiliriz” dedi.
Hem Kıbrıslı Türkler ve Rumlar hem de Türkiye ile Yunanistan’ın, yeni barışçıl ve karşılıklı yarara dayalı ilişkiler tesis etmesinin mümkün olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, bunun yolunun diyalogdan, ortak komitelerin kurulmasından, işbirliği ve yararın tüm taraflara getireceği yararın idrakinden geçtiğini dile getirdi.
Rum tarafının, 9 Ağustos’ta yapılacak görüşme sonrasında konuya bir daha bakma ihtiyacı duymasını temenni etiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Akıncı, yabancı diplomatların da bu öneriyi çok yerinde ve kolay öldürülemeyecek bir öneri olarak nitelendirdiğini dile getirdi.
Akıncı, “Umarım böyle olur, Biz Türkiye ile bu akılcı yolu yürümeye davam edeceğiz, ama herkes de şunu bilecek ortaklaşma fikrine Rum tarafı inat ve ısrarla yanaşmayacaksa ve kendi yolunu yürüyecekse bizlere de kendi yolumuzu yürümekten başa alternatif bırakmadıklarının da bilincinde olacaklar” diye konuştu.
Bu olaya baktığı zaman 3 seçenek gördüğünü belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, 2015 yılında müzakereye başlarken Rum Lidere ‘Hidrokarbon meselesi geçmişte müzakerelerin sonlanmasına sebep olmuştu; Barbaros Hayrettin geldi diye müzakere masasını terk eden siz oldunuz. Müzakere süreci başlıyor yine mi bu tek yanlı çalışmalar devam edecek” dediğini ve “Hayır, bu yönde herhangi bir girişimimiz olmayacak, en azından görünür gelecekte” yanıtı aldığını anlattı.
Akıncı şöyle konuştu:
“Böylelikle yeniden görüşmeler başladı. İlk 1-2 yılda iyi mesafe de alındı ve 2017 yılıyla birlikte yeniden lisanslar kazılar gündeme geldi, burada birinci seçenek verilen söze sadık kalmak, bu olursa bir moratoryum üzerinde uzlaşılır ve taraflar bundan imtina eder ama tek yanlı harekete devam edilirse geriye iki şık kalır birincisi ortak bir komite kurup birlikte hareket edebileceğimizi göstermek ve bunun nimetlerinden ortaklaşa yararlanmanın yıllarını bulmak, bu da olmuyorsa geriye kalan 3. alternatif bugün olandır. Siz araştırma yapıyorsanız bir de yaparız, siz kazıyorsanız biz de kazmak durumundayız”.
Kıbrıs Türk tarafının tavırlarının Rum tarafına bağlı olarak gelişen tavırlar olduğunu kaydeden Akıncı, “Bizi kimsenin suçlayabileceği bir nokta olmaması gerekir, kendilerine bu opsiyonları yıllardan beri tanıdık, verdik, şu anda bulunduğumuz durum biraz da onların istediği şekilde oluyor, ortaklaşma yok, moratoryum yok o zaman herkes kendi yolunda gidecektir, akıl yolunda buluşmak herkese daha yararlı bir ortamı yaratmaya adaydır, bir araya geldiğimizde 9 Ağustos’ta yine bu ortak akıl yolunda buluşmayı önereceğim, bu bölgede dostluğun barışın tüm toplumlara getireceği faydadan bahsedeceğim, umarım yeterli karşılığı bulur. Dostluktan barıştan özellikle Türkiye gibi büyük bir devletin dostluğundan Kıbrıslı Rumların da Yunanistan’ın da kazanacağı çok şey olduğuna inanıyorum” dedi.
