Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, üç garantör ülkeden biri olan İngiltere’nin garantör ülke sorumluluğunu yerine getirmediğini belirterek, ”İngiltere Kıbrıs’ta şartların Kıbrıs Türklerinin aleyhine, Kıbrıs Rumlarının lehine bu şekilde cereyan etmesine tamamıyla seyirci kalmıştır. Hiç kılını kıpırdatmamıştır çünkü güneyde üstleri var, kendi menfaatleri var.” dedi.
Birleşmiş Milletler 77. Genel Kurul Görüşmeleri için New York’ta bulunan Tatar, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) yönelik silah ambargosunu 2023 için kaldırma kararını kınayan Tatar, bu kararının kabul edilemez olduğunu söyledi.
Güney Kıbrıs’ın zaten silahlandığına ve bu tür silahlanmanın hiçbir fayda sağlamayacağına dikkati çeken Tatar, ”Bu (karar) Ada’yı daha da fazla silahlandırmak suretiyle bölgedeki gerginliği ve bölgedeki tansiyonu yükseltir ve bu da kimsenin işine gelmez. Bu gerçekten iyi bir hareket değil, Rumların bana göre bir çılgınlığıdır. ” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’ye bu kararı yeniden gözden geçirmesi çağrısı yapan Tatar, ”Alet olacakları iş, böyle bir silahlanmayla, eğer bu silahları vereceklerse, Kıbrıs’ta gerçekten hiç arzu edilmeyen birtakım gerginliklere vesile olacak.” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BM Genel Kurulu’na hitabında KKTC’nin bağımsız bir devlet olarak tanınması çağrısıyla “tarih yazıldığını”, tanınma konusunda bir aşama daha kaydedildiğini ve dünyaya yeni bir mesaj verildiğini söyleyen Tatar, ”Uluslararası camiaya demek istediğimiz Kıbrıs’ta iki ayrı devlet vardır.” ifadesini kullandı.
Kuzey Kıbrıs’a uygulanan izolasyon nedeniyle gençlerin uluslararası spor müsabakalarına katılamadığına da dikkati çeken Tatar, ”Kıbrıs Türklerine uygulanan bu kadar haksızlığı bizim daha fazla kabul etmemiz mümkün değil. O yüzden bizim uluslararası camiayı bir kez daha Kıbrıslı Türklere yapılan bu haksızlıkları gözden geçirmeye davet ediyoruz.” dedi.
Hem ekonomik hem ticari hem kültürel hem sosyal ilişkilerin geliştirilmesiyle esasında tanınma yolunda KKTC’de çok büyük mesafe alındığını belirten Tatar, ”Ama tabii bunu siyasi çalışmalar da desteklemek gerek, siyasi çalışmalarla bütün bu ilişkileri daha meşru bir zeminde gelişmesi için çalışmalar yapmak (gerek). ” diye konuştu.
Kıbrıs’ta üç garantör ülkeden biri olan İngiltere’nin Kıbrıs tutumunu değerlendiren ve garantör ülke sorumluluğunu yerine getirmediğini vurgulayan Tatar, şunları söyledi:
”Şimdi hala daha öyledir. İngiltere seyirci kalıyor. İngiltere Kıbrıs’ta şartların Kıbrıs Türklerinin aleyhine, Kıbrıs Rumlarının lehine bu şekilde cereyan etmesine tamamıyla seyirci kalmıştır. Hiç kılını kıpırdatmamıştır çünkü güneyde üstleri var, kendi menfaatleri var. Bunu üzülerek söylüyorum ama gerçekten Kıbrıs’ta bu kadar adaletsizliğe seyirci kalan, tarafsız olması gereken bir garantör ülkenin sorumsuzluğu bu kadar sürdürmesi beni hayal kırıklığına uğratmıştır. Hala daha ambargo ve izolasyonlar altında her türlü haksızlığa uğrayan Kıbrıs Türk halkına seyirci kalıyorlar.”
Rusya’dan KKTC’ye direkt uçuşlar olacağına dair basında çıkan haberleri de değerlendiren ve bundan memnuniyet duyacaklarını belirten Tatar, şöyle devam etti:
”Şu anda benim bilgim Rus kökenli bir firmanın bizim sivil havacılık idaremize uçuşlar için başvurduğu şeklinde. Bizimkiler de Türkiye sivil havacılıkla istişare etmek suretiyle kendilerine hangi koşullarda uçakların Ercan Havalimanı’na inip kalkacağı konusunda bir cevap vermişler ve bu cevabı şu anda tekrar değerlendiriyorlar ama neticede bu uçuş direkt olur mu, olmaz mı ondan emin değilim. Bir çalışma olduğunu biliyorum.”
” BM’de üçlü görüşme olmayacak”
New York’ta bu yıl BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Kıbrıs Rum kesimi lideri Nikos Anastasiadis ile üçlü bir görüşme olmayacağını dile getiren Tatar, Şubat 2023’te Rum kesiminde seçimler olacağını ve Anastasiadis’in artık aday olmadığını aktardı.
Guterres ile ikili bir görüşme yapacak olan Tatar, görüşmede BM Genel Sekreteri’ne Kıbrıs sorununun tek çözümünün kuzeyde ayrı bir egemen devlet olduğunu ve Kıbrıs sorunu da asla Türkiye olmadan çözmeyeceklerini ileteceğini söyledi.
Rum kesimine hidrokarbon zenginliklerinin ortak bir komiteyle araştırılması, elektrik ve enerji alanında iş birliği, Türkiye’den gelen suyun paylaşılması, mayın tarlalarının temizlenmesi, düzensiz göç konusunda birlikte hareket etmek gibi önerilerde bulunduklarını anlatan Tatar, Guterres’ten önerdikleri iş birliklerinin uygulanması için Rum yönetimine baskı yapmasını da isteyeceğini belirtti.
Tatar, 15 Kasım’da yeni havalimanının açılmasıyla KKTC’ye Türkiye’nin çeşitli hava meydanlarından ulaşma imkanı olacağını da ifade ederek ”Her Türk vatandaşının bir kez olsun KKTC’yi ziyaret etmesi lazım.” dedi.