Özersay, Londra’da “Yurt Dışı Kıbrıslı Türkler Projesi’ni Anlattı

“Yurt Dışı Kıbrıslı Türkler Projesi”nin lansmanı Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay tarafından dün akşam Londra’da yapıldı.

Londra’da yaşayan Kıbrıs Türklerin yoğun ilgi gösterdiği etkinlik yaklaşık 2,5 saat sürdü.

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, proje detayları hakkında bilgi verdi, soruları yanıtladı.

Kudret Özersay, konuşmasına, “Bugüne kadar söylenenlerle yapılanları düşündüğümde, size kısa bir mesaj vererek sözlerime başlamak istiyorum; size karşı mahcubuz ve özür diliyoruz” sözleriyle başladı.

Bu kadar yıl, çok şeylerin söylendiğini, çok sözler verildiğini, ancak verilen sözlerin çok az kısmının tutulabildiğini dile getiren Özersay, şöyle devam etti:

“KKTC’de sıklıkla ‘azaldık, yok oluyoruz’ sözlerini duyduk. Bu sözler sürekli söylendi ancak bir türlü başlarını kaldırıp da yurt dışına bakamadılar. Aslında toplumun önemli bir bölümünün yurt dışında yaşadığını görmekte zorlandılar.”

Sözlerine “Hükümetimiz sizi görüyor ve sizi duymak istiyor. Sizi görmeye, dinlemeye duymaya açık bir hükümet olduğunu vurgulamak istiyorum” şeklinde devam eden Özersay, müzakereci olduğu zamanlarda da Londra’yı ziyaret ettiğini anımsattı. O dönemde de,  konuşmalar yaparak, Kıbrıs müzakereleri konusunda Londra’da yaşayan Kıbrıslı Türkleri bilgilendirmeye çalıştığını anlatan Özersay, daha sonra siyasi parti başkanı olarak da benzeri konuşmalar yaptığını belirtti.

Bugün Başbakan Yardımcısı olarak hükümeti temsilen Londra’da bulunduğuna işaret eden Özersay, “Mesajımız net. Biz buraya gezmeye gelmedik, sizi önemsiyoruz” dedi.

Hükümet oluşturulurken, nüfus politikasının, vatandaşlık politikasının artık gözden geçirilmesi gerektiğinin net şekilde ortaya konduğunu anlatan Özersay, yurt dışında binlerce KKTC vatandaşı varken, kendi geleceğini KKTC’de görmeyen insanların değil, gerçekten geleceğini KKTC’de gören insanların ve yurt dışındaki vatandaşların daha ön plana çıkacağı bir nüfus politikasını şekillendirmeye başladıklarını belirtti.

Özersay bu bağlamda önümüzdeki dönemde vatandaşlık politikasını gözden geçirmeyi planladıklarını kaydetti.

Yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin bir güç olduğunu bilerek göreve geldiklerini kaydeden Özersay “Bağlarımızı güçlendirirsek Kıbrıs Türk kimliğini korumamız daha bir mümkün olur” dedi.

Özersay, “Ama hepsinden önemlisi yurt dışındaki Kıbrıslı Türkler bizim kardeşimizdir dedik. Hükümet olarak ve bu nedenle böyle bir projeyi şekillendirme ihtiyacı hissettik” şeklinde konuştu.

Londra’ya daha önce yaptığı ziyarette yaptığı konuşmada, “Zaman zaman yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızla ilgili olarak söylediği, ‘Uzaktan gazel okuyorlar onlar zaten uzaktadırlar ne bilirler dendiğinde çok üzülürüm ve karşı çıkarım. Çünkü sizlerin keyfinizden buraya gelmediğinizi, herkesin farklı nedenlerle yurt dışında yaşamak durumunda olduğunu ve vatan özlemi çektiğinizi uzun süre dışarıda yaşamış biri olarak çok iyi biliyorum’ sözlerini hatırlatan Özersay, hükümet kurulduğunda bu konudan bahsedildiğini anlattı.

 Özersay, hem bütçe görüşmeleri sırasında Meclis’te bu konuda açık hükümet taahütleri verildiğini, hem de Başbakan’la birlikte hükümet kurulduktan kısa süre sonra Türkiye’ye yaptıkları resmi ziyarette yaptıkları görüşmede bu düşünce ve bu projeyi ortaya koyduklarını; net bir şekilde destek görecekleri sözünü aldıklarını anlattı.

Yurt Dışı Kıbrıslı Türkler Projesi’nin ne olduğunu anlatmadan önce ne olmadığını anlatmak gerektiğini kaydeden Özersay “Bu proje yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin sayısını tespit etme projesi değildir” dedi.

 Projenin yurt dışında yaşayan tüm vatandaşları KKTC’ye döndürme projesi de olmadığını anlatan Özersay, projenin, dönme niyeti olan veya dönmeye karar veren vatandaşların bu dönüşünü kolaylaştırmayı içerdiğini belirtti.

Özersay, projenin amaçlarından birinin KKTC’de yaşayan Kıbrıslı Türklerle yurt dışında yaşayan vatandaşlarla bağları güçlendirmek olduğunu anlattı.

İkinci olarak yurt dışı ile KKTC arasındaki gidiş gelişlerin artırılmasını hedefleyen projenin diğer amaçları arasında KKTC’ye yapılan yatırımların artırılması; ülkeye dönüş yapmak isteyenlerin dönüşlerinin kolaylaştırılması ve Kıbrıs Türk kimliğinin yeni nesillere aktarılması ve kimliğe yönelik aidiyetin güçlü tutulması bulunduğunu aktardı.

Özersay, projenin içeriği hazırlanırken yurt dışında yaşayan vatandaşların beklentilerinin, önceliklerinin ve taleplerinin ne olduğunu tespit etmek üzere iki anket yapıldığına işaret etti.

Bu anketlerin sonuçları yanında sivil toplum örgütleriyle yapılan görüşmelerden yola çıkarak hazırlanan projeye “Biz yaptık. Oldu bitti” şeklinde bir yaklaşımları olmadığını kaydeden Özersay, yurt dışında yaşayan vatandaşlardan gelecek sorular ve taleplerin de değerlendirileceğini belirtti.

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay daha sonra projeyle öngörülenleri madde madde açıkladı.

Özersay, projenin ilk maddesinin, kesin dönüş yapmaya karar verenlerle yurt dışında yaşayan ve KKTC’den taşınmaz mal alacak gençlere, mevcut durumda bir defaya mahsus olan tapu devir harcına ek muafiyeti sağlanması olduğunu aktardı.

Şu anda sosyal konut projesi yaparak gençlerin ülkeyi terk etmelerini önlemeyi ve kendi bölgelerine yerleşmelerini sağlamayı düşündüklerini söyleyen Özersay bu projeye yurt dışında yaşayan gençleri de dahil etmek istediklerini belirtti.

Kesin dönüş yapacaklara şahsi araçları ve mallarıyla ilgili gümrük, fon ve benzeri konularda muafiyet sağlanması konusunun da proje maddeleri arasında bulunduğunu anlatan Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin ülkede bulunan yatırım teşviklerinden öncelikli şekilde yararlandırılmasını da amaçladıklarını belirtti.

Özersay, İngiltere’de yaşayan ve KKTC’ye hiç gitmemiş belirli sayıda gencin, her yıl bir defaya mahsus olmak üzere, KKTC’ye gidebilmesi için uçak biletlerinin karşılanması yönünde bir yaklaşımları olduğunu kaydetti. Kudret Özersay İngiltere’deki gençlerle Kıbrıs’taki gençlerin kaynaşabilmesi, daha fazla vakit geçirebilmesi için her yıl Kıbrıs’ta düzenlenen gençlik kamplarına İngiltere’deki gençlerin de katılmasını sağlayacak bir adım atmanın da proje kapsamında olduğunu söyledi.

Kudret Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin KKTC’deki üniversitelerde eğitim görmelerini sağlamak için burs sağlanmasının da projeye dahil olduğunu anlattı.

Yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin askerlikle ilgili yükümlülükleri konusunda belirli bir yol kat edildiğini ancak halen atılabilecek bir takım adımlar olduğunu dile getiren Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklere askerlik konusunda tanınan hakları sıraladı.

Yurt dışında yaşayan çok sayıda Kıbrıslı Türk’ün Asal Şube işlemleri konusunda sorun yaşadığını, zaman zaman havalimanından çıkamayan, bir gün daha bekleyip Asal Şube’ye gitmek durumunda olan kişiler olduğunu belirten Özersay, havalimanında işlem yapılabilecek bir Asal Şube ofisinin olmasının bile bu sorunları çözeceğini kaydetti.

Askerlikle ilgili yasalar konusunda bir bilgilendirme faaliyetine ihtiyaç duyulduğunu belirten Özersay, ara statüde kalan ya da belirli nedenlerle mağdur olan vatandaşlar konusunda gerekirse belirli sınırlar içerisinden af çıkarılmasının da gündeme gelmesi gerektiğini anlattı.

Ülkede, ihtilaflı olmayan, çok sayıda yarım kalan inşaat bulunduğuna işaret eden Özersay, hükümet olarak üzerinde çalıştıkları yasa değişikliğiyle bu inşaatların kamu yararı düşünülerek iktisap edilerek, makul şekilde tamamlayacak olanlara kiralamasının gündemde olduğunu dile getirdi. Özersay, bu kiralamalarda yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin öncelik hakkına sahip olmasının da proje kapsamındaki maddelerden olduğunu aktardı.

Bir süre önce güvenlik gerekçesiyle Ecan-İngiltere arasındaki uçuşlarda, Türkiye’de uçak değiştirerek güvenlik kontrolünden geçme uygulamasının başlatıldığını anımsatan Özersay, İngiliz yetkililerine göre bu durumun nedeninin Ercan’daki güvenlik zafiyeti olduğunu dile getirdi.

İngiltere’den gelen uçuşlarda da aynı uygulamanın olduğuna işaret ederek, Özersay, “Eğer bu mazeret değilse biliniz ki biz Ercan’ın güvenlik anlamında uluslar arası standartlarda olması için gerekli girişimleri yapacağız. Dolayısıyla eğer güvenliğe dair bir sıkıntıdan bahsediyorlarsa o gerekçeyi ortadan kaldırmak bizim boynumuzun borcudur” dedi.

Özersay bu konuyla ilgili Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan ile iki kez konuştuklarını ve konunun üzerine gideceklerini belirtti.

Özersay, KKTC’deki vatandaşlarla yurt dışındaki Kıbrıslı Türklerin birbirlerinden daha fazla haberdar olabilmesi için örneğin devlet televizyonları ve devlet radyolarında yayınlanan haber kuşağında ve özel programlarla haftada birkaç kez, belki her gün, gerekirse tek bir haberle bile olsa Londra’daki Kıbrıslı Türkü’nün gündemine yer verilmesinin de proje kapsamında bulunduğunu dile getirdi.

Londra Temsilciği’nde KKTC vatandaşlarının yaptırabileceği işlem sayısının son dönemde arttığını dile getiren Özersay, taahhütlerinin burada bu işlemleri yapacak personel sayısını artırmak olduğunu dile getirdi.

Özersay işlem sürelerinin kısaltılmasının temel sorumlulukları olduğunu kaydetti.

Kudret Özersay ayrıca, Londra Temsilcisi Zehra Başaran’ın yakın zamanda görevini Oya Tuncalı’ya devredeceğini dile getirerek, Başaran’a verdiği hizmetler için teşekkür etti, Tuncalı’ya ise görevinde başarılar diledi.

Seçme hakkı konusuna da değinen Özersay, “Seçilme değil ama seçme hakkıyla ilgili olarak (çünkü seçilme hakkı Anayasa değişikliği içerir) belirli şartların yerine gelmesi durumunda kayıt yaptıran kişilerin önümüzdeki dönemde oy kullanma hakkına sahip olması gerektiğine inanıyorum ve o bağlamda daha önce verdiği sözün arkasındayım” dedi.

Bunu hükümet taahhüdü olarak söylemediğini çünkü bazı şeylerin hükümetin içerisinde bir karara dönüşmesi için bir olgunlaşma sürecine ihtiyacı olduğunu ve şu anda bu sürecin yaşandığını dile getiren Özersay, koalisyon hükümeti içerisinde bu yönde karara varılacağına inanç belirtti.

Bu adımlar konusunda önemli ilkeleri de sayan Özersay, bu haklardan yararlanabilmek için kişinin kayıt yaptırması gerektiğini ve bu yönde bir süreç başlatacaklarını kaydetti.

Her bir adımın farklı zaman ve süre alacağını söyleyen Özersay, “Bunlar farklı tarihlerde hayata geçebilir çünkü her birinin hayata geçmesi için farklı değişiklikler gerekir ama sözümüz sözdür” dedi.

Saydığı açılımların sadece İngiltere’de yaşayan KKTC vatandaşları için değil Avustralya ve başka ülkelerde yaşayan vatandaşlar için de geçerli olacağını vurgulayan Özersay, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türklerin dönüşünü en fazla etkileyecek şeyin KKTC’de düzgün bir sağlık ve eğitim sistemi kurulması, bürokrasinin düzgün çalışması ve trafikte canların yitirilmemesi olduğuna işaret etti.

Özersay dile getirdiklerini hayata geçirememesi durumunda bir daha Londra’ya gelmeyeceğini söyleyerek, hükümet adına taahhüt altına girdiğini kaydetti.

Kudret Özersay konuşmasının sonunda Kelami Dedezade’ye rahmet diledi.

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Özersay, soruları yanıtında, yurt dışında yaşayan Kıbrıslı Türkler için KKTC’de bir bakanlık ya da birim kurulması talebi üzerine, bir konuda bakanlık kurulmasının sorunların ortadan kalkması anlamına gelmediğini söyledi.

Özersay, lansmanı yapılan projeyi takip edecek bir müdürlük kurulacağını ve hangi bakanlıkla ilgili bir konu olursa olsun, sorun yaşayan kişilerin bu müdürlüğe başvuru yapabileceğini belirtti.

Kudret Özersay, başka bir soruyu yanıtında, teknoparklarla ilgili yasanın yeniden ele alınarak, Meclis’e sevk edildiğini söyledi.

E-devlet konusunda atılan adımlar olduğunu, konuyla ilgili ihaleye çıkıldığını belirten Özersay, bu bağlamda araç kayıt ve sigortacılık alanlarının öncelikli şekilde ele alındığını dile getirdi.