Tarihi şehir Mağusa’da binlerce yıllık geçmişe sahip Salamis Antik Kenti

Kıbrıs tarihi gezi noktaları ile göz önüne çıkan bir kent. Burada Salamis Antik Kenti de göz önüne çıkmayı kadim tarihi ile hak eden bir yer. Antik şehirde birbirinden değerli ve ilham veren detaylar var. Sadece tarih seven kişilerin değil yeni yerler keşfetmek isteyen herkesin de buraya yolu mutlaka düşüyor. Antik kentler içinde en eski tarihe sahip gezi noktası diyebiliriz.

Eski yaşantılar hakkında duyulmadık bilgiler sunan antik kentler bir medeniyetin kitabını okumak gibi. Burada yer alan en küçük taştan en büyük esere kadar her ayrıntı, bir bilgi sunabilir. Arkeolojik araştırmalarda bu nedenle de antik kentlerin önemi büyüktür. Burada yapılan kazılarda elde edilen buluntular insanlık tarihi için farklı ve değerli bilgiler sunabilir. Türkiye’de görülmesi gereken antik kentler de aynı şekilde farklı dünyaların kapılarını aralayabilir. Birçok sanat anlayışına da ilham olan antik kentlerden biri de Salamis Antik Kenti oluyor diyebiliriz. Kıbrıs’ta yer alan bu kent Trodos dağından doğan Pedios nehrinin üzerinde yer alıyor. Manzarası da bu yüzden çok güzel.

SALAMİS ANTİK KENTİ TARİHİ   

Salamis Antik Kenti ilk başta Aka kolonisi olarak kurulmuş, ardından ise Yunanistan’da yer alan Salamis Adası’nın kurucusu olan Tekfros bu kentin de kurucusu olarak tarihe adını yazdırmıştır. Antik kentin kuruluş hikayesi ise şöyle;

Salamis Adası’nın kurucusu olan Tekfros, Truva harbinde yer alan silah arkadaşları ile bu savaşta esir düşen bir grup insanı alarak buraya gelir. M.Ö. 1184 tarihinde Karpaz Yarımadası Kuzey sahilinde Akalar Sahili denilen bölgeden Kıbrıs Adası’na ayak basar. Belirli bir süre burada kalırlar ve ardından da şimdiki antik kentin odluğu bölgeye gelerek bu şehri kurarlar.

M.Ö. 707 yılında adaya gelen Asur hakimiyetinden sonra ise adanın idaresi Salamis Kralı Elevton’un eline geçer ve M.Ö. 411 yılında da Tekfros ailesinin üyesi olan Evagoras, Kilikiya’dan gelen yandaşlarının yardımı ile Salamis Krallığını eline geçirir. Salamis Antik Kentinin surlarını sağlamlaştırıp bir filo oluşturan Evagoras, M.Ö. 391 yılından sonra ise neredeyse tüm adaya hâkim olur. Daha sonrasında ise M.Ö. 380 tarihinde Salamis kentini Parslar kuşatır ve Evagoras’ın sadece Salamis Kralı olarak kalması ve Parslar’a vergi ödemesi koşulu ile anlaşmaya varılır.

M.Ö. 374 tarihinde Evagoras’ın öldürülmesinden dolayı onun yerine geçen Krallar, Büyük İskender devrine kadar, Evagoras’ın Parslar ile yaptığı antlaşmaya sadık kalmışlardır. İskender Devrinde ise Salamis Kralı olan Pnytagoras, şehri kuşatma esnasında Büyük İskender’e yardımcı olur ve İskender’in ani ölümünün ardından komutanlarının aralarında toprak ve hakimiyet paylaşımı yüzünden başlayan ve yıllarca süren savaştan dolayı Salamis sürekli el değiştirmek zorunda kalır. M.Ö. 294 yılında da Ptolemaios, adayı ele geçirip burada kendi hanedanlığını kurar.

M.S. 4. yüzyıla kadar Kıbrıs Adası’nın yeni başkenti Baf olur. Salamis Antik Kenti M.S. 76 ve 77 tarihleri arasında ise depremlerden hasar görmüştür. Ayrıca M.S. 116 tarihinde de Yahudi isyanı sırasında tahribata uğramıştır. İmparator Constantinus şehri küçültüp yeniden kurma kararı alır. Bu yüzden o dönemde adı da Constantia Yeni kurulan şehir, Constantia M.S. 368 – 403 tarihleri arasında yeniden Kıbrıs yarımadasının başkenti olur.

M.S. 647 yılından sonra aralıklı olarak depremler ve akınlar olması ile kent terk edilir. Magusa şehrinde bugünkü halini de böyle almıştır. Günümüzde sadece bir antik şehir ve gezi noktası olarak yer alan Salamis Antik Kenti’nin tarihi geçmişi böyledir.

SALAMİS ANTİK KENTİ NEREDE?  

Bronz çağda kurulduğu bilinen Salamis Antik Kenti, Magusa’nın 6 kilometre kuzeyinde keşfedecek onlarca detaya sahip bir yer. Kuzey Kıbrıs’ta bulunuyor. Her yıl binlerce kişinin ziyaretine uğruyor ve keşfedilecek tarihi noktaları herkesin ilgisini çekmeyi başarıyor.

SALAMİS ANTİK KENTİ İÇİNDEKİ GEZİ YERLERİ  

Salamis Antik Kenti sahip odluğu zengin tarihten de anlaşılacağı üzere birçok detaya sahip. Antik kentin içinde gezilecek çok nokta var. Helenistik, Roma ve Bizans Dönemi izlerini taşıyan tarihi eserler var içinde. Hepsini ayrı ayrı gezmek keşfetmek ise çok güzel bir deneyim fırsatı sunuyor sizlere. Yürüyerek gezebileceğiniz bu yerde Antik Tiyatro, Forum, Zeus Tapınağı, sportif faaliyetlerin yapıldığı Gymnasium, eski hamam, pazar yerleri, Salamis krallarının mezarları ve kentin harabe kalıntıları bulunuyor.

Antik Tiyatro   

Augustus döneminde inşa edildiği tahmin ediliyor antik tiyatronun. M.S. 4. yüzyılda depremler yüzünden yıkılan tiyatronun bazı taşları hamamların yapılmasında kullanılmış. Antik tiyatro oturma taşları, sahne binası, orkestra yerlerini içeriyor. Kapasitesi ise 15 bin kişilik. Sahne binası oyuncuların giyinip soyunmaları için paravan görevi görmüştür o zamanlarda. Freskler, heykel ve sütunlarla çevrili bu görkemli yerin günümüze kadar sadece temelleri gelebilmiş.  Orta kısmındaki orkestranın ortasında Dionysos’a adanmış bir sunak ve Marcus Avurelius Commedus ile Caesar Contanstinus ve Caesar Maksimianus’a adanmış yazılı iki altlık vardır. Oturma yerlerinin sırası 50’den fazla. Ancak bir kısmı günümüze kadar ulaşabilmiş. Orta kısmında yer alan boşluk ise şeref locasıdır.

Taş Forum/Pazar Yeri

Su deposunun güneyinde yer alan bir yapıdır burası. Agora olarak biliniyor. Ortadaki boş alan ve çevresindeki dükkanlardan anlaşıldı üzere buranın Salamis’in toplanma ve alışveriş yeri olduğu biliniyor. Augustus döneminde restore edildiği bulunan bir kitabeden anlaşılmış. Agoranın iki yanındaki sütunlu revaklar güneş ve yağmurdan koruma vazifesi görüyorlardı. Bunlardan sadece biri ayaktadır.

Zeus Tapınağı  

Günümüze kadar çok az bir kısmı gelmiş tarihi yapının da Salamis Antik Kenti’nin ana tapınak binası olduğu biliniyor. Agora’nın güney ucunda yer alıyor. Basamakları çıkarak buraya ulaşabilirsiniz. Yapılan arkeolojik kazılarda elde edilen buluntulara göre tapınak yerinin Augustus’un karısı Livia şerefine yaptırdığı anlaşılmış.

Gymnasium/ Spor Alanı 

Güney girişteki döşeme yazıttan buranın spor müsabakalarının yapıldığı yer olduğu anlaşılmış. Şehrin kuzeyinde yer alan Helenistik dönemden kalan bir Gymnasium’un bilgileri bu kitabede mevcut. Doğu revağında da buranın bir dönem bahçe olarak kullanıldığına dair bilgi veren bir kalıntı bulunuyor. Bu yer de Augustus döneminde restore edilmiş ve doğu revağı da eklenmiş. Dört tarafı kronit başlıklı sütunlu revaklarla çevrili alanın kuzey ve güney uçlarına ilave edilen birer yüzme havuzunun etrafında heykeller yer almaktadır. Günümüzde kuzey yüzme havuzunun etrafında bulunan heykeller M.S 2. yy’a aittir. M.S. 332 ve 342 yıllarındaki depremlerle yeniden yıkılan Gymnasium, Erken Bizans devrinde Konstatinus tarafından Salamis hamamları olarak yeniden inşa edilir.

Sur ve Limanlar   

MS 7 yüzyılda Arap akınlarına karşı inşa edilen surlar olduğu söyleniyor bu tarihi yapıtlar için. Şehrin merkezini çevreleyen surlardır bunlar. Antik şehrin güneydoğusunda antik liman da yer almaktadır. Limanın kuzey ve güney bölgesi suni dalga kıranları le korunmaktadır. Geç Roma döneminde kullanılan ikinci liman ise antik şehrin kuzeyinde yer alıyor. Bu iki liman dışında bir de Demetius tarafından kullanılan üçüncü limandan da bahsediyor.

Roma Villası, Bizans Su Sarnıcı, Kompanapetra Bazilikası, Aya Epiphanios Bazilikası, Se Deposu yine burada bulunan eski yapıtlardan. Salamis Antik Kentini keşfetmek için bir gününüzü ayırmanız yeterli olacaktır.

SALAMİS ANTİK KENTİ’NE NASIL GİDİLİR? 

Kuzey Kıbrıs’ta yer alan bir tarihi şehir olan Salamis Antik Kenti’ne gitmek için tek ihtiyacınız olan şey uçak bileti almak olacaktır. Pasaport ya da vize gerektirmeden topraklarımız dahilinde olan bu yeri keşfedebilirsiniz.