Yurttaşlığa yeni kriterler

Yurttaşlıkla ilgili yasal düzenlemelere yeni kriterler getiriliyor.
Bakanlar Kurulu’nun 13 Mayıs tarihli toplantısında onayladığı “Yurttaşlık Yasa Tasarısı” yanında Yabancıların Çalışma İzinlerine İlişkin Yasa Tasarısı ve “beyaz kimlik” diye tanımlanan daimi ikamet izin belgesinin hangi koşullarda verileceğini belirleyen yasa tasarısı da Meclis gündemine girdi.
Ülke gündeminde sık sık eleştiri konusu olan yurttaşlıkla ilgili yeni ve köklü düzenlemeler içeren Yurttaşlık Yasa Tasarısı, Meclis’te onaylanıp yürürlüğe girince, 1993’ten beri yürürlükte olan yasa ortadan kalkacak.
Hazırlanan tasarıya göre, ülkeye çalışma amaçlı gelen kişiler çalışma izni alıp çalışabilecek, ancak yurttaşlık hakkı kazanmayacak. Bakanlar Kurulu kararı veya bakanlık onayıyla yurttaşlık verilmeyecek. Yabancı yatırımcıların yurttaşlık başvurusu yapabilmesi için somut kriterler hazırlandı.
Halihazırda ülkede çalışma izniyle bulunanlardan kesintisiz 6 yılı tamamlayanlar daimi ikamet izni yani beyaz kimlik kartı alabilecek. Yurttaşlık başvurusu yapabilmek için ise 15 yılı tamamlamaları gerekecek.
Tasarı bu haliyle kabul edilirse, sırf KKTC’de doğmak yurttaşlık hakkı kazandırmayacak; KKTC’de doğan ve eğitimini KKTC’de tamamlayıp 18 yaşını dolduranlar, yurttaşlığa başvurabilecekler. Ayrıca eş ve reşit olmamış çocuklar da başvurmaları halinde KKTC yurttaşlığına alınacaklar.
7 yaşından önce KKTC’ye gelen ve yasa yürürlüğe girmeden 13 yaşını doldurup reşit oluncaya dek KKTC’de yaşamış olanlar, önce beyaz kimlik kartı (daimi ikamet izni) alabilecekler, ardından yurttaşlığa alınacaklar.
Tasarıya göre, KKTC yurttaşı biriyle evlenen yabancılar, en az 3 yıl birlikte yaşadıktan sonra yurttaşlığa hak kazanacak. Yürürlükteki yasaya göre 1 yıl evli olmak yurttaşlık hakkı kazandırıyor.
Mevcut yasada evlilikten dolayı yurttaşlığa alınacak kişinin sabıka kaydına bakılmazken, tasarıya göre evlilikten hak kazanılacak yurttaşlıklara “Bir yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmamış olmak veya rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtekarlık, irtikap, ırza geçme, hileli iflas ve benzeri yüz kızartıcı suçlar ile uyuşturucu madde tasarrufu, alma veya satma suçlarından dolayı mahkumiyet almamış olma şartı” öngörülüyor.
Yurttaşlığı evlenerek alan kişilerin, 3 yıl içerisinde boşanmaları halinde, yurttaşlıkları iptal edilecek. Evlenme yolu ile KKTC yurttaşlığına alınan bir kişinin yurttaş olmayan biriyle yeniden evlenmesi halinde, yeni eşi ve doğacak çocukları KKTC yurttaşlığına alınamayacak. Yürürlükteki yasaya göre, yurttaş olan bir kişi, eşinden boşanıp, başka bir yabancı uyruklu kişi ile evlenirse, yeni eşini vatandaş yapabiliyor.
Spor, bilim, teknik, siyaset ve kültür alanlarında olağanüstü hizmeti geçmiş kişilere ise Cumhuriyet Meclisi kararıyla yurttaşlık verilebilecek.
Dışişleri Bakanlığı’na da vekalet eden İçişleri Bakanı Teberrüken Uluçay, tasarıyla ilgili Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) muhabirine yaptığı açıklamada, uzun zamandır üzerinde çalıştıkları Yurttaşlık Yasa Tasarısı’yla yeni bir sistematik oluşturduklarını söyledi.
Uluçay; somut kriterlerle, insanların günü, zamanı gelince yurttaşlık işlemlerini yaptırabileceğini ve bunun sırayla olacağını vurguladı.
“Siyaseten istismar edilmeyecek bir sistem öngörüyoruz” diyen Teberrüken Uluçay, orta vadede de ekonominin sağlıklı gelişebilmesi için devletin ve bütçe olanaklarının ve istihdam konusunda bütçe disiplininde uygulanan kısıtlamaların da paralelinde bir nüfus politikası geliştirmeyi öngördüklerini anlattı.
Bakan Uluçay, tasarıda yatırımcılar açısından somut kriterler getirilmesiyle birlikte, yurttaşlık almak isteyen herhangi bir yatırımcıya; herhangi bir siyasinin veya karar merciinin sübjektif kriterlerine göre değil, objektif kriterlere göre ülke ekonomisine de katkı yapabilecek şekilde yurttaşlık verilmesinin sağlanacağını kaydetti.